یکی از قدیمی‌ترین و اساسی‌ترین سؤالات بشر همواره این بوده است که آیا پس از مرگ زندگی ادامه دارد یا خیر؟ این پرسش، همواره در طول تاریخ، در ادیان، فلسفه و حتی علم مطرح بوده و پاسخ‌های گوناگونی به آن داده شده است. برخی معتقدند که مرگ پایان زندگی است، در حالی که دیگران بر این باورند که زندگی پس از مرگ در قالبی متفاوت ادامه خواهد داشت.
اولین خواستگاه اعتقاد به زندگی پس از مرگ مصر باستان بود.
مصریان باستان یکی از تمدن‌هایی بودند که اعتقاد عمیقی به زندگی پس از مرگ داشتند. آن‌ها بر این باور بودند که مرگ پایان زندگی نیست، بلکه آغازی برای سفر روح به دنیایی دیگر است. این اعتقاد نه‌تنها بر زندگی روزمره مردم مصر تأثیر داشت، بلکه به‌طور مستقیم در معماری، آیین‌های مذهبی و سنت‌های تدفین آن‌ها نیز منعکس شده بود.
مصریان باستان معتقد بودند که انسان از چندین بخش تشکیل شده است: جسد (کت)، روح (با)، و نیروی حیاتی (کا). از دیدگاه آن‌ها، پس از مرگ، “با” یا همان روح فرد، از بدن جدا می‌شد اما همچنان نیاز به تغذیه و مراقبت داشت. به همین دلیل، آن‌ها مقبره‌هایی ساختند که نه‌تنها جسد را حفظ می‌کرد، بلکه اشیای مورد نیاز برای زندگی پس از مرگ نیز در آن قرار داده می‌شدند.
یکی از مفاهیم کلیدی در این باور، محاکمه روح در برابر اوزیریس بود. براساس اسطوره‌های مصری، پس از مرگ، روح فرد در “تالار دو حقیقت” حضور می‌یافت و قلب او در برابر پر مآت (الهه عدالت و حقیقت) سنجیده می‌شد. اگر قلب فرد سبک‌تر از پر بود، او اجازه ورود به دنیای پس از مرگ را می‌یافت. اما اگر قلب سنگین‌تر بود، توسط موجودی به نام “آموت” بلعیده می‌شد و فرد برای همیشه نابود می‌گشت.
مصریان به دلیل اهمیت زندگی پس از مرگ، روش‌های خاصی برای تدفین داشتند. مومیایی کردن یکی از مهم‌ترین روش‌هایی بود که برای حفظ بدن انجام می‌شد. آن‌ها بر این باور بودند که “کا” به بدن فیزیکی وابسته است و اگر بدن فاسد شود، “کا” قادر به ادامه زندگی در دنیای پس از مرگ نخواهد بود. به همین دلیل، فرآیند مومیایی کردن برای حفظ جسد انجام می‌شد و بدن در تابوت‌های مجلل قرار می‌گرفت.
همچنین، مقبره‌های فراعنه، مانند اهرام مصر، نشان‌دهنده اهمیت این اعتقادات بود. این مقبره‌ها با نقاشی‌ها و نوشته‌هایی پوشانده شده بودند که راهنمای روح برای عبور از دنیای پس از مرگ بودند. کتاب مردگان یکی از مهم‌ترین متون مذهبی مصریان بود که شامل دعاها، طلسم‌ها و راهنمایی‌هایی برای سفر روح به دنیای دیگر بود.
۱. دیدگاه ادیان درباره زندگی پس از مرگ ادیان مختلف جهان نظرات متفاوتی درباره زندگی پس از مرگ ارائه داده‌اند:
۲. دیدگاه فلسفی و علمی درباره زندگی پس از مرگ فلاسفه و دانشمندان رویکردهای مختلفی نسبت به این مسئله دارند:
۳. تجربه‌های نزدیک به مرگ (NDE) و تفسیرهای آن تجربه‌های نزدیک به مرگ یکی از موضوعات مهمی است که بحث درباره حیات پس از مرگ را پیچیده‌تر کرده است. افرادی که چنین تجربه‌هایی داشته‌اند، اغلب از دیدن نورهای درخشان، احساس آرامش یا دیدار با عزیزان از دست‌رفته صحبت می‌کنند. تفسیرهای این تجربه‌ها متفاوت است:
اریک دیویدسون یک جوان ۳۳ ساله آمریکایی در سال ۲۰۱۷ بر اثر یک تصادف که در جاده ای به سمت ایالت ویرجینیا اتفاق افتاده بود به کما رفت و بعد از ۳ سال به هوش آمد ولی از لحظاتی که در کما بود صحنه های عجیبی به یاد داشت.
یکی از این صحنه هایی که برای پژوهش گران زندگی پس از مرگ بسیار عجیب و شوکه کننده بود این بود که هنگامی که پزشکان از اریک قطع امید کرده بودند اریک با دو شخص ناشناس مواجه شده بود که به او گفته بودند باید همراه آنان به یک همایش برود!
اما اریک گفته بود به آن ها گفته بود چه همایشی و آنان به او گفته بودند همایش مسیر! وقتی که به همایش رفت به او گفتند یک فرصت برای بازگشت داری و میتوانی از آن استفاده کنی و یا میتوانی در این همایش بمانی تا بعدا به یک مسیر سیر و تحول جدید هدایت شوی! و اریک بازگشت به دنیا را انتخاب کرده بود.
دقیقا کسی اطلاعات قوی و دقیقی در این خصوص که بعد از مرگ چه اتفاقی برای انسان می افتد ندارد زیرا کسی در کل تاریخ بشریت نبوده که مرگ را به صورت کامل تجربه کند و سپس بعد چند روز یا چند ماه به دنیا بازگردد و یا به عبارتی دیگر شخصی که جدا شدن روح از بدن را به صورت کامل تجربه کند و سپس به دنیا بازگردد اما کسانی هستند در حال حاضر که به صورت نسبی و حدودی زندگی پس از مرگ را تجربه کرده باشند مانند افراد به کما رفته اند و یا دچار مرگ مغزی شده اند و سپس مجدد به زندگی بازگشته اند.
نتیجه‌گیری پرسش درباره زندگی پس از مرگ همچنان بی‌پاسخ باقی مانده و هر فرد بسته به باورهای دینی، فلسفی و علمی خود به این موضوع نگاه متفاوتی دارد. علم هنوز پاسخی قطعی برای این پرسش نیافته است، اما ادیان و مکاتب فلسفی دیدگاه‌های متنوعی درباره آن ارائه داده‌اند. در نهایت، این مسئله همچنان به عنوان یکی از اسرارآمیزترین و جذاب‌ترین مباحث انسانی باقی خواهد ماند.
